top of page

DOĞRU SORULARI SORMA TEKNİKLERİ EĞİTİMİ

 

Doğru soruları sorma teknikleri neden önemlidir? 

 

İletişimde doğru soruları sormanın size neler kazandıracağını daha önce hiç düşündünüz mü? Etkili iletişimin en önemli kurallarından biri iyi bir dinleyici olmaktır. İyi bir dinleyici olursanız, karşınızdaki kişinin size her zaman istediğiniz bilgileri vermediğini fark edersiniz. Doğru bilgileri elde edebilmek için iyi dinleyip, doğru soruları sormanız gerekiyor.

 

Doğru soru sormanın önemini Einstein’ın şu sözünden anlayabiliriz, “Bir insanın zekası, verdiği cevaplardan değil, sorduğu sorulardan anlaşılır.” Doğru ve etkili konuşma yapan liderler, kendilerini çok ifade edebilmenin yanında, doğru soru sorarak elde ettikleri bilgileri doğru yerlerde kullanan kişilerdir.

 

SORU NEDEN SORULUR

 

Bilgi edinme ya da bilgiye ulaşmanın için soru sorulur. İnsanların birbirlerine soru sormaktaki temel amaçları ise; 

 

  • Bilmediği bir bilgiye ulaşabilmek,

  • Bildiği bir konuyu sorduğu sorularla teyit edebilmek,

  • Karşısındaki kişi hakkında daha çok bilgiye sahip olabilmek, 

 

SORU SORARKEN NELERE DİKKAT ETMELİYİZ

 

Karşınızda kişiye soru soracağınız zaman getiri ve götürülerine çok dikkat etmeniz gereklidir. Soru sormak için asla birine soru sormamaya özen göstermeniz gereklidir, çünkü soruyu sorduktan sonra alacağınız cevabın size fayda mı yoksa zarar mı vereceği konusunda iyi düşünmeniz gereklidir. Birine soru sormadan önce lütfen şunları düşünmelisiniz, 

 

  • Soracağım sorunun cevabını neden merak ediyorum?

  • Merak ettiğim cevabın sonuçları ne olabilir? 

  • Soracağım soru sonrasında sonuçlarına katlanabilir miyim?

 

SORU SORARKEN YAPILAN HATALAR

​

  • İletişim kurduğunuz kişi ile göz temasını kaçırmak, 

  • Aklınıza gelen soruyu çok hızlı şekilde sorarak karşınızdakinin sizi anlamamasına neden olmak, 

  • Ses tonunuzu doğru şekilde ayarlayamamak, 

  • Sorunun cevabını karşı tarafın düşünmeden hemen aceleci davranarak cevap beklemek, 

 

DOĞRU SORULAR İÇİN UYULMASI GEREKEN KURALLAR

 

  • Soracağınız sorular hakkında bilgi sahibi değilseniz lütfen sorunuzu sormayın, 

  • Karşınızda ki kişi soru karşısında konuyu değiştirmeye çalışsa da siz sorunuzu unutmayın, 

  • Soruları çok uzun tutarak karşımızdaki kişinin kafasını karıştırmayın, 

  • Basit bir dille ve doğru soruyu doğru zamanda sormaya dikkat edin, 

  • Sorularınızı sorarken sorgulayıcı değil cevap alacağınız şekilde sormaya özen gösterin. 

  • Soruyu soru olarak sorun, siz üstüne yorum eklerseniz soru olmaktan çıkar. 

 

Doğru Soru Sorma Teknikleri

 

1- Açık ve Kapalı Uçlu Sorular

 

Kapalı uçlu bir soru genellikle tek bir kelime ile ya da çok kısa ve somut bir yanıt ile karşılanır. 

 

Kapalı Uçlu Soru Örnekleri, 

 

“Aç mısın?”

Yanıt “Evet” veya “Hayır” dır; 

 

“Nerelisin?” 

Doğduğu şehrin ismi

 

Açık uçlu sorular uzun yanıtlar ortaya çıkarır. Onlar genellikle “ne, neden, nasıl” ile başlayan kelimeler öncülük eder. Açık uçlu bir soru muhatabına onun bilgisi, görüşü veya duygularını ifade etmesini sağlaması için fırsat tanır. Bu nedenle aynı şekilde “bana söyle” “tarif et” kalıbı da açık sorular olarak kullanılabilir. İşte bazı örnekler:

 

Açık Uçlu Soru Örneği,

 

“Satış departmanında çalışmak zor mu?” sorusu yerine “Satış departmanının hangi kısmında zorluk yaşıyorsun?” sorusu daha çok bilgi almanıza ve  muhatabına işi hakkında size daha çok bilgi vermesini sağlamış olursunuz. 

 

2- Huni Soruları

 

Bu tür soruları kullanırken bir huni şeklini hayal edin. Bir huninin geniş bir ağzı vardır ve altta yavaş yavaş daralır. Benzer şekilde, bir durum yada olay hakkında birçok genel soru ile başlar ve bir sonuca varmak için bir noktaya kadar daraltırsınız. Bu tür sorgulama tekniği araştırmacılar ve dedektifler tarafından kullanılmaktadır. İncelemelerin söz konusu olduğu durumlarda, bu tür sorular bilgi toplamak ve daha sonra bir karara varmak için kullanılabilir. Başlangıçta çok sayıda kapalı soru kullanabilir ve daha sonra açık sorular sorarak genişleyebilir, böylece insanların sorularınızı cevaplamakta kendilerini rahat hissetmelerini sağlayabilirsiniz. 

 

Huni Soru Örneği

 

Belli bir nokta hakkında daha fazla ayrıntı elde etme: “Bana diğer adaydan biraz daha bahseder misin?””

Konuştuğunuz kişinin ilgisini çekmek veya güvenini arttırmak: “sponsorunla görüştün mü?” , “ Sorununuzu çözdüler mi?”, “bir üst sponsorun size karşı tavırları nasıldı?

 

3- Yönlendirici Sorular veya Yansıtıcı Sorular

 

Yönlendirici sorular, konuştuğunuz kişiyi yönlendirmek için kullanılır. Bu, konuşmacının size cevap vermesine yol açarken, onlara bir seçenek sunduğunuzu bilir. Öncü soruları kullanırken manipülatif olmamak için dikkatli olunmalıdır. 

 

Yönlendirici Soruya Örnek;

 

Bence, söylediklerinize göre bu ürün ihtiyaçlarınız için daha uygun görünüyor, ne düşünüyorsunuz?

 

İki üründe benzer özelliklere sahip siz A veya B den hangisini tercih edersiniz? 

 

4- Tetikleme Sorular

 

Tetikleme soruları daha fazla ayrıntı ve bilgi toplamak için kullanılır. Bunlardan şüpheleri veya yanlış anlamaları netleştirmeleri istenir. Bu sorular, bilgileri gizleyen veya size bir şey söylemekten kaçınan kişilerden bilgi almanıza yardımcı olur. 

 

Tetikleme Soru Örnekleri;

 

  • Mevcut durum tam olarak nedir?

  • Bu ayrıntıları tam olarak kim istiyor?

  • Bu verilere ne zaman ihtiyacınız var?

  • Bu bilgi tam olarak ne için gereklidir?

  • Bunu tam olarak nerede kullanacaksınız?

  • Ne tür ürünlere ihtiyacınız var, bunları nasıl ve nerede kullanacaksınız?

  • Daha spesifik olabilir misiniz?

 

5- Retorik sorular

 

İnsanları ve dinleyicileri meşgul etmek için retorik sorular sorulur. Aynı zamanda insanların düşünmelerine, yaratıcı olmalarına ve fikir üretmelerine yardımcı olur. 

 

Retorik Soru Örnekleri;

 

  • Bu harika bir teklif değil mi?

  • Bu iş mükemmel değil mi?

  • Bu paketin oluşturulma şeklini beğenmediniz mi?

​

6- Açıklayıcı Sorular

 

Açıklayıcı sorular bilgileri doğrulamak için kullanılır. Tartışma veya konuşma bittikten sonra, tartışılan şeyin bu olup olmadığını doğrulamak için işleri sonuçlandırırsınız.

 

Açıklayıcı Soru Örnekleri;

 

  • Sadece onaylamak için, televizyon paketi aldınız. Bu doğru mu?

 

  • Teslimatın 3 gün içinde olacağını söylemiştiniz bu doğru mu?

 

  • Hepinizin ödevlerinizi yarın teslim edeceğiniz konusunda hemfikiriz değil mi? 

 

7- Gerekçeyi, Sebepleri ve Kanıtları İnceleme Soruları

 

Argümanları için bir gerekçe verdiklerinde, verilen bir varsayımdan ziyade akıl yürütmeyi deneyebilirsiniz. 

 

Soru Örnekleri;

 

  • Bu neden oluyor?

  • Bunu nasıl biliyorsun?

  • Göster bana … ?

  • Bana bir örnek verebilir misin?

  • Sizce neye sebep oluyor…?

  • Bu nedenler yeterince iyi mi?

  • Ne söylediğinden nasıl emin olabilirsin?

 

8- Soruya Soruyla Cevap Verme Yöntemi

 

Karşınızdaki kişinin soru saldırılarını ufak hamleler ile karşınızdaki ne geri yönlendirme tekniğidir, 

 

Soru Örnekleri;

 

  • Bu soruyu sormanın ne anlamı var?

  • Neden bu soruyu sordun? 

  • Bu ne anlama geliyor?

  • Ne demek istiyorsun şu anda? 

 

9- 5N 1K Soru Yöntemi

 

5N1K, dünyanın her yerinde kullanılan bir inceleme yöntemidir. “Ne, neden, nasıl, nerede, ne zaman ve kim” sorularından oluşur. Bu sorular sayesinde, fiili gerçekleştiren kişiler, perde arkasında kalan gerçek nedenler, olayın meydana geldiği zaman ve mekanlar kolaylıkla tespit edilebilir.

Soru Örnekleri; 

 

  • Ne hakkında konuştunuz? 

  • Neden bu iş hala bitmedi? 

  • Nasıl bitireceğin hakkında bir planın var mı? 

  • Nerede kaldı verdiğin siparişler? 

  • Ne zaman o partiye gideceksin? 

  • Kim vardı o gün yanında? 

bottom of page