Öfke Yönetimi

Öfke Nedir?

Şiddetin kol gezdiği bu çağda ve ortamda öfkemize hakim olamamak en büyük sıkıntılarımız arasında yer alıyor. Öfkeyi kontrol etmek, insanın bu duygusunu saldırgan davranışlara dönüştürmeden, kendisine ve çevresine zarar vermeden doğru olarak ifade etme becerisini kazanabilmesidir. Peki, bu kontrolü sağlamak kolay mıdır? Aslında çok da zor değildir. Yetersizlik, acizlik, kıskançlık, korku, endişe, yalnızlık, itilmişlik ve de anlaşılamamak öfkeyi ortaya çıkaran başlıca duygularımızın arasında yer almaktadır.

Öfkenin kaynağı olan bu duyguları paylaşabildiğiniz takdirde yaşamış olduğunuz sorunları aşmanız çok daha rahat olacaktır. Burada öfkeyi tamamen yok etmek değil, öfke durumunda kendinize ve çevrenize zarar vermeyi önlemektir. Öfke, doğal ve geçici bir duygudur. Önemli olan öfkenizin saldırganlık anına geçmesini engellemektir.

Öfke yaşantımız içinde karşılaşacağımız bir duygudur. Öfkeyi tetikleyen sebepler arasında istenmeyen sonuçlar, karşılanmayan beklentiler, istediğini alamama, haksız davranışa maruz kaldığını düşünme, arkadaş, iş kaybı, engellemeler, kıskançlıklar, anlaşılamama, sevilmeme, reddedilme vb. durumlarda ortaya çıkar. Öfkenizi uygun bir dille ifade ettiğinizde sağlıklı bir duygudur. Ne yazık ki öfke kontrolden çıkıp yıkıcı hale dönüştüğünde, hem kendinize hem de çevrenize zarar vermeye başlarsınız.

Öfkenin birkaç çeşidi vardır, bunlar;

Maskelenmiş Öfke Çeşitleri:

Pasif-agresif öfke: Bu tip öfke pasif agresif şekilde insanlara kırıcı olarak ifade edilir. Sonuçları itibariyle bu tip dolaylı şekilde insanları öfkeleri yüzünden kıran insanlar, anlaşılmamaya ve yalnızlığa mahkûmdur.

Kendine yöneltilen öfke:

Bu tip öfkede, insanlar önce hayatlarından yanlış giden şeylerden dolayı kendilerini adil olmayan biçimde suçlamaya, kendilerini değersiz bulmaya, kendilerine karşı atakta bulunmaya ve en son olarak da kendilerine zarar verme ve yok etmeye yönelik eylemlere girişirler.

Patlayıcı Öfke Çeşitleri:

Ani öfke: Bu tip öfke kişinin tamamen kontrolden çıkmasına yol açar. Hayatın zorluklarına ve hayatlarının her zaman istedikleri gibi gitmemesine tahammül ve sabır seviyeleri az insanlarda ortaya çıkan bir öfke biçimidir.

Utanca dayalı öfke:

Kişi yaptığı hareketten dolayı utanç duyduğunda, bu utancı bastırabilmek için öfkesini abartılı bir şekilde çevresine yöneltebilir.

Planlanmış öfke:

 

Öfke bir sürü insanı korkutan, sineye çeken bir olgu olması sebebiyle, bazı kişiler planlı olarak istediklerini elde edebilmek için öfkeli davranırlar.

Kronik Öfke Çeşitleri:

Alışkanlık yapmış olan öfke: Çok uzun ve öfkeli geçirilmiş dönemler insanlarda öfkenin bazı davranış biçimlerinin kronikleşmesine yol açar. Örnek vermek gerekirse, çocuklukları öfke dolu geçmiş insanlar şartlar değişse bile daha eleştirel ve negatif bakış açısına sahip olurlar.
 

Korku bazlı öfke:

Geçerli bir sebebe dayanmayan korkuları olan insanlar da genelde öfke dolu olabilirler. Bu insanlar sürekli korkacak bir sebep buldukları için yaşadıkları stresi sürekli öfkeyle ifade edebilirler.

Öfkenizi kontrol edemezseniz, haklı olduğunuz durumda bile haksız duruma düşebilirsiniz. Öfkenizi kontrol edemediğinizde o anda yapacaklarınız veya söylediklerinizden dolayı sonrasında pişmanlık yaşamanıza neden olabilir. Öfkenizi sağlıklı bir biçimde kontrol altına almanız için önce kendinizi tanımanız ve isteklerinizi bilebilmeniz gerekir.

​Öfke Ne Değildir?
 

• Öfke ile bir problemi asla çözemezsiniz,

• Öfke asla bir intikam alma yolu değildir,

• Öfke başkalarını suçlama biçimi değildir,

• Öfke şiddet göstermek için bir neden değildir,

• Öfke başkalarını kontrol etme yolu değildir,

• Öfke bir haklı olma yolu değildir,

Fiziksel Problemler:
 

• Baş ağrısı,

• Mide rahatsızlıkları,

• Boğazda kuruma,

• Solunum problemleri,

• Varolan fiziksel rahatsızlıkların kötüleşmesi,

• Kan şekerinin yükselmesi,

• Nabzın ve kan basıncının artması,

• Sık sık ve zor nefes alma,

• Kas ağrıları, sırt, boyun,

Zihinsel Problemler:
 

• Konsantrasyon bozukluğu,

• Düşük performans,

• Unutkanlık,

• Uykusuzluk,

• Dikkatsizlik,

Davranışsal Problemler:
 

• Alkolizm,

• Sigara tiryakiliği,

• Huzursuzluk,

• Aşırı yemek yeme,